Blog#1:Wat is Hooggevoeligheid/hoogsensitiviteit(HSP)?

Hoe je lijf en brein werken

Allereerst maar eens hoe het bij iedereen werkt. Elk mens is een heel secuur en bijzonder opgebouwd wezen. Je bent een ingenieus gevoelig systeem: je brein en lichaam werken met elkaar samen. Ze zorgen er onder andere voor dat je ademt, je hart klopt, dat je je armen en benen kan bewegen, dat je dingen ziet en hoort, dat je eten verteerd wordt en nog veel meer. Wonderlijk dat het allemaal zo goed en mooi met elkaar samenwerkt

.

Zintuigen & Hersenen: informatie /prikkels

Hersenen en informatie-verwerking

Via je zintuigen gaat de informatie via zenuwbanen naar je Hersenen. In je Brein wordt de opgevangen informatie verwerkt in verschillende hersendelen. Die zetten de informatie om in:

• WOORDEN/TAAL: gedachtes en in de vorm van overtuigingen. Bijv. Ik kan ook niks, ik ben goed in voetbal.
• BEELDEN/ Voorstellingen: je ziet dingen in je hoofd voor je. Bijv. denk aan je laatste vakantie en je ziet vast wat plaatjes/film/beelden voor je.
• HANDELINGEN: alle acties en handelingen die je doet. Bijv. als je je hand te dicht bij het vuur houdt, trek je je hand weg, maar ook ergens heen lopen en eten zijn handelingen.
• FYSIOLOGIE: dat heeft te maken met alles wat er in je lijf gebeurd: hoe je je lijf gebruikt/ er mee omgaat bepaalt hoe je je voelt: je slaap, je voeding, beweging, je stofwisseling, ademhaling en je houding. Al deze onderdelen activeren chemische reacties in je lichaam, waardoor je je op een bepaalde manier voelt. Bijv. als je een paar nachten slecht slaapt, voel je je minder lekker. Na het sporten voel je je meestal een ander mens, dat komt omdat je fysiologie van je lichaam is veranderd

De invloed van taal, beelden, stemming en fysiologie op elkaar

Deze 4 hebben onderling invloed op elkaar. Verandering in het ene deel heeft invloed op de andere deel. Beelden en Woorden hebben invloed op je STEMMING/ op je GEVOEL. Dat zorgt er weer voor, dat je je op een bepaalde manier GEDRAAGT (je HANDELINGEN/ACTIES). Daarnaast is het zo: Het lijf heeft invloed op je Brein & je Brein heeft invloed op je lijf.

Je hersenen filteren / selecteren

Je neemt gelukkig niet alle informatie tot je. Want als je alles zou opnemen wat er te horen zien, proeven, voelen, ruiken, bewegen enzovoort is, dan zou je gek worden. Je zenuwstelsel zou dan overbelast raken, zo genaamd: overprikkelt. Te vergelijken met een computer die op tilt is geraakt. Gelukkig niet, dat komt omdat je selecteert met jouw hersenen. Je selecteert informatie, je haalt er sommige informatie er uit en andere info neem je tot je en doe je dingen mee. Zo blijft alles behapbaar. Dit selecteren gebeurt doordat je brein informatie FILTERT. Je doet dat filteren/selecteren op de volgende manieren:

1. Met je zintuigen filter je prikkels: je zintuigen hebben grenzen wat ze kunnen waarnemen. Bepaalde tonen of frequenties kun je bijvoorbeeld niet horen.
2. Je filtert ook doordat je in je hersenen informatie selecteert. Alle informatie wordt door allerlei FILTERS gehaald. Dit is te vergelijken met een bepaalde BRIL waar je de wereld door bekijkt.

Je brein wil namelijk het liefst dingen een plek en plaats geven. Daarnaast werkt het BREIN als een Zoekmachine. Het probeert constant oplossingen en antwoorden te vinden op de info die het binnen krijgt om te kunnen weten wat hij er mee moet doen.

Soorten filters

Je hersenen laten informatie toe op basis van verschillende elementen(filters). Deze elementen/BRIL bepaalt of jij informatie relevant vindt of niet. De FILTERS waar je ervaringen mee bekijkt en je vervolgens naar gedraagt zijn de volgende:

• ERVARINGEN: eerdere ervaringen die je hebt op gedaan in je leven, wat is jouw verhaal en welke conclusies heb je daar uit getrokken. Bijv.Heeft je partner je bedrogen, dan kun je je volgende partner soms wat lastiger vertrouwen.
• HERINNERINGEN/BESLISSINGEN: Voordat je je iets bewust wordt, heb je eerst een zintuigelijke waarneming gehad. Op basis van eerdere (zintuigelijke) waarnemingen, ERVARINGEN, neem je bepaalde beslissingen.
• OVERTUIGINGEN: de dingen waar je in geloofd, waar je van overtuigd bent dat het zo in elkaar zit of werkt. Wat je over jezelf en anderen/de wereld geloofd. Dat bepaalt hoe je je gedraagt. Het maakt nogal uit of je geloofd dat je iets kan of dat je denkt dat je er niks van kan.
• WAARDEN: de dingen die je in je leven belangrijk vindt. Dat bepaalt vaak (onbewust) hoe je je gedraagt. Ze zijn de MOTIVATIE achter waarom je dingen wel of niet doet en naderhand evalueer je je handelen/het proces of resultaat er mee. Bijv. als je waarde is dat sporten gezond en noodzakelijk is voor een fijn leven, dan zul je je sneller gaan sporten, dan dat je dat niet als waarde in je leven hebt (mee gekregen).
• HOUDING/ATTITUDE: is de houding hoe je je opstelt richtingen mensen of gebeurtenissen en jezelf. Je hebt meestal een bepaalde houding in bepaalde contex, omdat in die context je bepaalde WAARDEN en OVERTUIGINGEN hebt. Bijv. ervaar jij het leven als een half VOL of een half LEEG glas. Bijv. Na de YOGA-les zul je waarschijnlijk andere dingen zeggen en doen, dan je na je potje tennis op de tennisbaan.
• SORTEERSTIJLEN: de manier waarop je informatie en plekje geeft in je brein/sorteert. Het zijn patronen in hoe je denkt, voelt en waarneemt. Dat kan je zien aan HOE iemand zich verbaal en non-verbaal gedraagt. Bijv. Een doener doet dingen anders dan een denker bijvoorbeeld. Of je meer of minder mate SENSITIEF bent bepaalt welke informatie je filtert. Als je beeldenker bent, wordt alle info gelijk omgezet in beelden/plaatjes.
• TIJD, RUIMTE, MATERIE en ENERGIE: zijn onbewuste filters, die volgens Einstein heel relatief zijn: ze hebben per situatie een andere waarde. Je kunt ze elke keer heel anders ervaren. Moet je bijvoorbeeld wachten op iets, dan kan je het gevoel hebben dat een kwartier veel langer duurt dan 15 minuten. Je waarneming van de werkelijkheid is (dan) niet (altijd) volledig en correct. Mensen kunnen ook totaal verschillende de structuur van een stof ervaren, kou of warmte of energie.
• TAAL; met woorden geef je betekenis aan een gebeurtenis, dit helpt je deze te overzien. Taal stuurt ook je WAARNEMING. Met woorden breng je er structuur in aan. Hoe meer taalvermogen je hebt, hoe meer woorden voor details, hoe meer je je structuur in je buitenwereld kan aanbrengen. Bijvoorbeeld: de indianen hebben voor de kleur GROEN wel 70 woorden, daardoor kunnen ze meer soorten groen waarnemen dan jij en ik.

Wat gebeurd er met die info in je Brein

Doordat we in onze hersenen WOORDEN/TAAL plakken/koppelen aan de informatie die je via je ZINTUIGEN binnen krijgt (zien, ruikt, voelt /proeft enzovoort) maken je Hersenen er een VOORSTELLING/ BEELD van in je hoofd. Je filters geven daar een WAARDE/oordeel aan. Je geeft de gebeurtenis daarna een BETEKENIS: fijn, naar, angstig, zorgelijk, blij, goed of slecht enzovoort. Dat zorgt er voor dat je deze situatie/ beeld als prettig of niet prettig ervaart: je STEMMING. De betekenis die je eraan geeft, bepaalt of je er bijvoorbeeld van in de war raakt of je er juist prettig bij voelt. Hoe je dit ervaart bepaalt dan dus hoe je je VOELT. Hoe je je voelt bepaalt daarna weer hoe je je GEDRAAGT in deze situatie.

BIJVOORBEELD: Voel je je prettig, dan zul je zekerder en blij VOELEN. Ben je in de war , dan voel je je onzeker en niet op je gemak. Als je je zeker voelt, zul je sneller inititiatieven nemen en contact maken met anderen. (GEDRAG) Terwijl je, als je in de war bent/VOELT, je je eerder wat terug getrokken en afwachtend opstelt door je onzekerheid (GEDRAG).

Je filters bepalen je waarneming

Elk mens neemt door de combinatie en inhoud van deze FILTERS de wereld op een geheeel eigen en andere manier waar als iemand anders. Niemand heeft ooit exact dezelfde opvoeding, ervaringe enz. mee gemaakt. Daar zijn we ons vaak niet BEWUST van. Daardoor ontstaat er vaak mis-communicatie. Je denkt namelijk dat een ander de wereld en/of een gebeurtenis op dezelfde manier waarneemt en ervaart als jij. Maar het tegendeel is waar: Daardoor kunnen 3 mensen die met elkaar een zelfde situatie hebben mee gemaakt, alle drie een ander verhaal vertellen over die zelfde situatie. Je hebt namelijk allemaal je “eigen verhaal”/bril waardoor we naar de wereld kijken. Dat verhaal/die bril, opgebouwd door alle filters, kleurt je WAARNEMING en BELEVING. Een mens kan in meer of mindere mate zich van al deze zaken BEWUST (leren) worden/zijn.

Hoe jouw brein als HSP-er werkt

Als HSP werken je zintuigen niet beter, maar de informatie die jij ontvangt met je zintuigen, verwerk jij in jouw hersenen/brein ANDERS. Ik vertelde je al eerder: als hooggevoelige heb je meer werk aan je kopje koffie maken. Het feit is namelijk dat jouw filter ANDERS werkt. Hij is gemaakt of samengesteld. Als hooggevoelige verwerk je informatie:

• DIEPGAANDER & GRONDIGER. je spit als het ware alles goed uit.
• Daarnaast komt er meer SUBTIELE INFORMATIE/PRIKKELS bij je binnen, omdat je meer kleine details uit de prikkels van de zintuigen toe laat.

Jij bent geboren met een eigenschap die ervoor zorgt dat je je vaak BEWUSTER bent van allerlei subtiele boodschappen, zowel van binnen je lijf en geest (in jezelf) als van buitenaf (de buitenwereld, anderen, het leven enzovoort). Jouw zenuwstelsel is ingesteld om subtiele signalen uit omgeving op te vangen: Jouw filter laat meer stoffen door en meer van de gemalen koffieboon. Er gaat dus om zo te zeggen: ook koffieprut mee door het filter. Er beland zo dus PRUT in jouw koffie. Daardoor kunnen er in het koffiesysteem/ jouw zenuwstelsel gemakkelijker problemen ontstaan.

HSP en problemen met filteren

Wat kan er al zo al mis gaan bij het zetten van de koffie, als het filter meer koffie bestandelen doorlaat:

• Het gaatje tussen filtersysteem en pot/mok kan verstopt raken, zodat de boel overstroomt.
• Er kan ook zoveel prut in je koffie terecht komen, dat tie niet meer lekker drinkbaar is.

Wat doe jij ANDERS als HSP

Jouw Hersenen werken anders: jouw Brein is een heel fijn afgestemd ontvangstapparatuur, je vangt hele SUBTIELE signalen op uit je omgeving. Je bent als Hooggevoelige gevoelig voor alles wat jouw zintuigen opvangen. Jij ontvangt net als iedere ander prikkels en informatie via je ZINTUIGEN: je ogen, oren, neus, mond, huid, je 6^e zintuig en informatie die je krijgt van je evenwichtsorgaan, je botten & spieren, over pijn en temperatuur en alle andere organen & weefsel binnen in je lijf.

Hoe jij als HSP “koffie zet”

Je kunt je voorstellen dat als je zulke SUBTIELE info oppikt en ook nog eens die grondig verwerkt, dat je anders door het leven gaat. Jou manier van “koffie zetten” gaat dan ook ANDERS, bijvoorbeeld als volgt:

• Je bent druk om op alles te letten. je ziet precies hoe het gaat en moet extra oplettend zijn omdat je weet wat er mis kan gaan.
• Je let op of het gaatje tussen de koffiefilter systeem een jouw kopje/pot nog open is, of het water wel door loopt en niet over.
• Nadat het water er door heen is gegaan, moet je de PRUT nog uit je pot/kopje halen,
• Je gaat de boel schoonmaken, anders heb je bij je volgende kopje een probleem.
• Daarnaast ben je ook nog zo, dat je naderhand gaat bekijken wat er niet goed ging.
• En als je dan een slokje neemt, dan proef je allemaal (subtiele) smaken van de aroma’s en andere inhoudsstoffen; het ene kopje koffie is echt het andere niet!

Het HSP- koffiefilter

Elk mens is in bepaalde mate gevoelig. Alleen een hooggevoelig mens scoort hoger op de gevoeligheidsschaal. Het is bewezen dat de hersenen van Hooggevoelige mensen anders in elkaar zitten dan die van minder gevoelige mensen. Als je gevoelig bent, dan is je brein anders afgesteld. Je krijgt net als iedereen je informatie door via je zintuigen: ze werken dus ook op dezelfde manier. Maar je FILTER -systeem is ANDERS! Jouw Hooggevoelige filter laat meer informatie door naar je ZENUWSTELSEL. Je krijgt dus meer informatie, die je moet verwerken. Daarnaast ga jij die informatie heel grondig verwerken.

De filter van een gevoelig mens heeft een lossere structuur: veel meer gaatjes en openingen in zich, waardoor er “koffieprut” mee komt, meer informatie. Jouw Brein doet daarnaast ook meer met details en subtiele informatie die binnen komen. Het zal meer verschillen in koffie smaak , aroma’s en bereiding ervaren. Mensen die niet gevoelig zijn, zijn minder gevoelig voor dit soort informatie en kunnen dingen makkelijker en sneller naast zich neer leggen. Hun filter is zo afgestemd dat die informatie als het ware blijft hangen in het filter en niet het bewustzijn bereikt. Net als KOFFIEPRUT.

Wat je dan anders filtert

Het enige verschil is dat je in een koffiezetapparaat zelf kan bepalen welke filter je er in doet. En dat is nou net wat je als Hooggevoelige niet kan. Jij hebt dit HOOGEGEVOELIGHEIDS-filter en daar zul je het mee moeten doen. Als hooggevoelige doe jij in het filteren andere dingen:

• ERVARNINGEN: jij vergelijkt nog meer dan minder gevoelige mensen de ervaringen die je hebt op gedaan in je leven, daarnaast reflecteer je heel veel op wat er is gebeurd en hoe je dat hebt gedaan. In jouw verhaal zitten vaak veel nare ervaringen, waardoor je gevoeliger bent voor andere nare ervaringen en voor STRESS. Je bent erg bezig om BEWUST te leren van ervaringen.
• HERINNERINGEN/BESLISSINGEN: Voordat je je iets bewust wordt, heb je eerst een zintuigelijke waarneming gehad. Op basis van eerdere (zintuigelijke) waarnemingen, ERVARINGEN, neem je bepaalde beslissingen. Als hooggevoelige ben je erg bezig om BEWUST om te gaan met je ervaringen en het maken van beslissingen (waar minder gevoelige soms meer instintief handelen). Ze reflecteren veel op ervaringen.
• OVERTUIGINGEN: je bent vaak gaan geloven dat je niet oké bent, dat er iets niet klopt en dat je minder kan dan anderen, omdat je omgeving je vroeger vaak niet heeft begrepen en allerlei oordelen daar over had. wat zijn over je dachten, ben je gaan geloven Dit zorgt er voor dat je minder positief over jezelf denkt, dat je een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt en alles goed wil doen. Hooggevoelige mensen neigen daardoor vaak naar perfectionisme.
• WAARDEN: de dingen die je in je leven belangrijk vind. Dat bepaalt vaak onbewust hoe je je gedraagt: de motivatie achter waarom je dingen wel of niet doet en naderhand evalueer je je handelen/het proces of resultaat er mee. Als HSP heb je vaak de volgende waarden waarvan uit je leeft: schoonheid, harmonie, alles geven, gericht op anderen/dienstbaarheid, perfectionisctisch.
• SORTEERSSTIJLEN: de manier waarop je informatie en plekje geeft in je brein/sorteert. Patronen in hoe je denkt, voelt en waarneemt , dat kan je zien aan HOE iemand zich verbaal en non-verbaal gedraagt. Een doener doet dingen anders dan een denker bijvoorbeeld. Of je meer of minder mate SENSITIEF bent bepaalt welke informatie je filtert. Dit is een belangrijk element dat bepaalt dat jij als HSP veel details overal waarneemt en er uithaalt.
• HOUDING/ATTITUDE: is de houding hoe je je opstelt richtingen mensen of gebeurtenissen en jezelf. Je hebt in bepaalde context bepaalde waarden en overtuigingen: Als hooggevoelige stel je hoge eisen aan wat je doet, bent gevoelig voor kwetsbaaheid/lijden. Je bent daarnaast vaak plichtsgetrouw en consensieus.
• TIJD, RUIMTE, MATERIE en ENERGIE: zijn onbewuste filters, die volgens Einstein heel relatief zijn: ze hebben per situatie een andere waarde. Je kunt ze elke keer heel anders ervaren. Hooggevoelige mensen kunnen op een diep en ander nivo tijd, ruimte, materie ervaren, vaak wordt dat SPIRITUALITEIT/ hoger bewustzijn genoemd.
• TAAL; met WOORDEN/TAAL geef je betekenis aan een gebeurtenis. Je brengt er structuur mee in aan en het stuurt je WAARNEMING. Hooggevoelige mensen hebben een groot taalvermogen, naast een groot vermogen om taal om te zetten in BEELDEN. Dit zorgt dat je in de communicatie en in je waarneming & beleving veel details wilt weten om het beeld in je hoofd compleet en volledig mogelijk te maken.

De combinatie(s) van deze filters zorgen er voor dat jij als Hooggevoelige een aantal specifieke KENMERKEN hebt, waar je aan te herkennen bent. In mijn volgende BLOG ga ik de specifieke KENMERKEN van HSP/hooggevoeligheid/hoog sensitiviteit bespreken. Je kunt daar gelijk TESTEN of jij hooggevoelig bent.

Problemen van de HSP die hier uit voortvloeien

Met veel informatie tot je nemen & door veel hoge eisen stellen aan jezelf, is de kans om overspoelt te worden en overwerkt te raken erg groot. Als je hooggevoelig bent, moet je dus goed voor jezelf zorgen. Zorg je niet goed voor jezelf, geef je jezelf te weinig tijd en te verwerken, luister je niet naar de signalen die je lijf je geeft, dan raak je overpikkelt en gestresst. De meest voorkomende problemen onder HSP-ers is dan ook dat je als HSP vaak veel STRESS ervaart. Stress is een vorm van OVERPRIKKELING. Vandaar dat ik daar veel aandacht aan besteed in mijn praktijk. Als je continue en langdurig last van STRESS hebt/ervaart, kun je overspannen raken en/of in een Burn-out of depressie terecht komen.

Samengevat

Jouw zintuigen werken hetzelfde als die van minder gevoelig mensen, alleen doet jouw BREIN wat anders met de info die via die zintuigen binnen komt. Jouw brein filtert anders: jouw zenuwstelsel is gevoeliger voor subtiele informatie. Jij verwerkt daarnaast die informatie ook grondiger en diepgaander. Jij krijgt daardoor meer details/info en andere informatie te verwerken. Waardoor je zenuwstelsel en lijf harder moeten werken. Hierdoor heb je meer tijd en ruimte nodig voor verwerking om niet overbelast en overprikkeld te raken.

Hoe voorkom je overprikkling

Waarschijnlijk heb je nooit geleerd, hoe je met je hooggevoeligheid om kan gaan. Vaak ervaar je je Hooggevoeligheid dan als LAST en BELEMMERING. Maar ik wil je laten zien en ervaren, dat het je KRACHT en GAVE is. En dat je verprikkeling kan voorkomen en beperken. Dit alles kun je gaan ervaren als je:

• WETEN HOE HET WERKT: Als je precies weet hoe jouw Hooggevoeligheid werkt /in elkaar zit, weet je beter wat wel en niet goed voor jouw gevoelige BREIN en LIJF is. Het boek van Elaine N. Aron: Hoogsenstieve personen, Hoe je overeind blijft als de wereld je overweldigt, geeft je hier veel informatie over.

• HOUDEN VAN: Jezelf accepteren & houden van jezelf als HSP: dat zorgt er voor dat je liefdevol en met respect met je lijf en jezelf omgaat, waardoor je minder last zal hebben van overrpikkeling, je doet wat goed voor jou is.
• OVERTUIGINGEN loslaten; Er is namelijk niks mis met jou en je bent niet de enige. Daar mag je in gaan geloven.
• Zaken uit je VERLEDEN verwerken, die het OMARMEN van je HOOGEGEVOEILIGHEID in de weg staan. Dat zorgt dat je meer ruimte voor jezelf voelt en je meer van jezelf houdt.
• Het is daarnaast heel belangrijk om GOED voor JEZELF te ZORGEN: je grenzen bewaken, je perfectionisme in het oog te houden en naar de subtiele signalen van je lijf te gaan luisteren: steeds dichter bij je zelf zijn.
• Met AANDACHT leven en TIJD nemen voor VERWERKING: Rust en Ontspanning helpen je daarbij.

De komende tijd ga ik je met TIPS en INFO daarbij te helpen. Wil je gelijk meer Ontspanning & RUST ervaren?Ontdek hoe je als HSP/ Hooggevoelige gelijk meer ONTSPANNING, RUST & ENERGIE in je leven kan krijgen met deze 3 TIPS uit mijn EBOOK. Vraag Je GRATIS EBOOK aan. Je kunt je dan gelijk inschrijven voor mijn NIEUWSBRIEF om binnenkort mijn volgende BLOG t ontvangen: BLOG#2: de Kenmerken van HSP.

Wil je graag over de info uit deze BLOG praten of heb je nog vragen, neem dan gerust Contact met mij op. Dat is geheel vrijblijvend. Je kunt een GRATIS (KENNISMAKINGS)-GESPREK aan vragen. Ik help je graag op je weg om je HOOGGEVOELIHEID te begrijpen en te omarmen.